KLIMAT GMINY KOCK

Położenie Polski w centrum Europy decyduje o dużej zmienności warunków pogodowych na jej obszarze, co wiąże się z bardzo częstym i aktywnym przepływem powietrza z zachodu i stosunkowo szybkim przemieszczaniem się kolejnych układów barycznych. Kraj jest też miejscem ścierania się wilgotnych mas powietrza znad Atlantyku z bardziej suchymi masami kontynentalnymi. Taki klimat określa się przejściowym (J. Paszyński, T. Niedźwiedź 1991).

Eugeniusz Romer w 1949 roku wyróżnił 8 typów klimatu, wśród których Nizina Południowopodlaska została zaklasyfikowana do Krainy Wielkich Dolin. Ten typ klimatu został podzielony na 11 krain a opisywany obszar zaliczony został do krainy Chełmsko-Podlaskiej.

W. i A. Zinkiewiczowie (1975) obszar północnej Lubelszczyzny zaliczają do dziedziny Lubartowsko-Parczewskiej. Wyróżnia się ona wysoką średnią roczną wartością wilgotności względnej powietrza (68-70%), znacznymi wartościami parowania wody (860-900 mm/rok), stosunkowo dużymi rocznymi anomaliami temperatury powietrza (1,2-1,4°C), jednymi z największych w województwie prędkościami wiatrów (średnia roczna 3,0-3,5 m/s) wiejącymi głównie z południowego-zachodu i zachodu.

Mies. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok
Wart. 4,1 3,8 3,9 3,3 3,1 2,4 2,3 2,2 2,5 2,7 3,4 3,4 3,1

Tab.l Średnia roczna prędkość wiatrów (w m/s) w Radzyniu Podlaskim w latach 1960-1971 wg A. W. Zinkiewicz (1974).

W ciągu roku przeważają tu masy powietrza polarno-morskiego. Napływa ono znad północnego Atlantyku i przynosi w zimie odwilże, wzrost zachmurzenia i opady śniegu a czasami deszczu. W lecie natomiast przynosi ochłodzenie wraz ze wzrostem zachmurzenia i opadami. Maksimum występowania tych mas przypada na lato. Nizina Południowopodlaska pozostaje także pod wpływem mas powietrza polarno-kontynentalnego stosunkowo suchego napływającego ze wschodu, przynoszącego w zimie pogodę mroźną, w lecie słoneczną i suchą, oraz powietrza arktycznego z północy przynoszącego bardzo zmienną pogodę ze znacznymi ochłodzeniami. Najrzadziej docierają masy powietrza zwrotnikowego (J. Paszyński, T. Niedźwiedź 1991).

Najczęściej występującym typem pogody jest pogoda antycyklonalna-słoneczna o niebie bezchmurnym lub niewielkim zachmurzeniu, przeważnie wysokim ciśnieniu atmosferycznym wynoszącym w lecie średnio 1014 hPa (najniższe) a w jesieni 1018 hPa (najwyższe). Duży udział ma także typ pogody frontalnej z dużą zmiennością ciśnienia powietrza, wiatrów, temperatury i wilgotności powietrza.

Średnia temperatura powietrza (1951-1990) na poziomie rzeczywistym wynosi w zimie (XII-II) -2,7°C (najzimniejszy miesiąc zimy i roku-styczeń -3,9°C), na wiosnę 7,2°C, w lecie (VI-VIII) 17,1°C ( najcieplejszy miesiąc lata i roku-lipiec 18,6°C) a jesienią 7,8°C. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7,3°C (Kaszewski B.M. i in. 1995).

Promieniowanie słoneczne mierzone w kcal/cm2 wynosi w ciągu całego lata 43 (lipiec 14) co jest jedną z największych wartości w województwie a w ciągu zimy ok. 7 (styczeń 2). W ciągu całego roku natężenie promieniowania słonecznego wynosi ok. 100 kcal/cm2.

Opady atmosferyczne w lecie wynoszą 210 mm (lipiec 75 mm-największy opad w lecie i roku), na jesieni 130 mm, w zimie 100 mm (luty 25 mm-najmniejszy opad zimy i roku), wiosnę (120 mm) a w ciągu całego roku ok. 550 mm (Kaszewski B.M. i in. 1995). Pokrywa śnieżna zalega około 70-75 dni.

Mies. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok
Wart. 27,4 35,0 25,8 28,3 52,8 72,0 78,0 76,0 45,1 35,5 33,9 33,9 549

Tab.2 Średnie miesięczne sumy opadów (mm) w Radzyniu Podlaskim w latach 1960-1971 wg A.W. Zienkiewicz (1973).

Okres wegetacyjny wynosi ok. 216 dni i rozpoczyna się 5-10.IV. a kończy około 28.IX. Suma opadów w okresie wegetacyjnym wynosi ok. 400 mm.

Przymrozki występują od 12.X. do 27.IV., natomiast około 20.V. i 2O.IX. występują przymrozki przy gruntowe i trwają kilka dni.

Na opisywanym obszarze występuje słabo bodźcowy typ bioklimatu, który charakterystyczny jest dla większości obszaru Polski. Jest to bioklimat o przeciętnych wartościach elementów i wskaźników bioklimatycznych. Swobodna cyrkulacja powietrza wpływa na złagodzenie bodźców. Panujące tu warunki bioklimatyczne są typowe dla naszego kraju. Zmiana miejsca pobytu w obrębie tego typu bioklimatu w małym tylko stopniu wymaga adaptacji i readaptacji organizmu po powrocie (T. Kozłowska-Szczęsna 1986).

2008 Wszystkie prawa zastrzeżone